شاخههای علم هوش مصنوعی در حال حاضر دانش مدرن هوش مصنوعی به دو دسته اصلی تقسیم میشود: یکی هوش مصنوعی سمبولیک یا نمادین (Symbolic AI) و دیگری هوش غیرسمبولیک که پیوندگرا (Connection AI) نیز نامیده میشود.
هوش مصنوعی سمبولیک از رهیافتی مبتنی بر محاسبات آماری پیروی میکند و اغلب تحت عنوان "یادگیری ماشین" یا (Machine Learning) طبقهبندی میشود. هوش سمبولیک میکوشد سیستم و قواعد آن را در قالب سمبولها بیان کند و با نگاشت اطلاعات به سمبولها و قوانین به حل مسئله بپردازد. در میان معروفترین شاخههای هوش مصنوعی سمبولیک میتوان به سیستمهای خبره (Expert Systems) و شبکههای Bayesian اشاره کرد.
یک سیستم خبره میتواند حجم عظیمی از دادهها را پردازش نماید و بر اساس تکنیکهای آماری، نتایج دقیقی را تهیه کند. شبکههای Bayesian یک تکنیک محاسباتی برای ایجاد ساختارهای اطلاعاتی و تهیه استنتاجهای منطقی از روی اطلاعاتی است که به کمک روشهای آمار و احتمال به دست آمدهاند. بنابراین در هوش سمبولیک، منظور از "یادگیری ماشین" استفاده از الگوریتمهای تشخیص الگوها، تحلیل و طبقهبندی اطلاعات است.
این گرایش هوش مصنوعی ، بیشتر بر مدل سازی شناخت اعمال تأکید دارد و چندان خود را به قابلیت تعمق در بیولوژیک سیستم های ارائه شده مقید نمی کند.Case-Based Reasoning یکی از گرایش های فعال در این شاخه می باشد . به عنوان مثال روند استدلال توسط یک پزشک هنگام تشخیص یک بیماری کاملاً شبیه به CBR می باشد به این ترتیب که پزشک در ذهن خود تعداد بسیاری زیادی از شواهد بیماریهای شناخته شده را دارد و تنها باید مشاهدات خود را با نمونه های موجود در ذهن خویش تطبیق داده ، شبیه ترین نمونه را به عنوان بیماری بیابد . به این ترتیب مشخصات ، نیازمندی ها و توانائیهای CBR به عنوان یک چارچوب کلی پژوهش در هوش مصنوعی مورد توجه قرار گرفته است.
اما هوش پیوندگرا متکی بر یک منطق استقرایی است و از راه حل "آموزش/ بهبود سیستم از طریق تکرار" بهره میگیرد. این آموزشها نه بر اساس نتایج و تحلیلهای دقیق آماری، بلکه مبتنی بر شیوه آزمون و خطا و <یادگیری از راه تجربه> است. در هوش مصنوعی پیوندگرا، قواعد از ابتدا در اختیار سیستم قرار نمیگیرد، بلکه سیستم از طریق تجربه، خودش قوانین را استخراج میکند. متدهای ایجاد شبکههای عصبی (Neural Networks) و نیز بهکارگیری منطق فازی (Fuzzy Logic) در این دسته قرار میگیرند.
پیوندگرایی (Connectionism) هوشمندی را تنها حاصل کار موازی و همزمان و در عین حال تعامل تعداد بسیار زیادی اجزای کاملاً ساده به هم مرتبط میداند.